คำพิพากษาฎีกาที่ ๑๐๒๑/๒๕๖๑
               สิทธิของโจทก์ในการที่จะบังคับเอาจากทรัพย์สินของจำเลยทั้งสองเป็นผลมาจากคำพิพากษาศาลชั้นต้นที่พิพากษาถึงที่สุด ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันชำระหนี้แก่โจทก์ ซึ่งในการบังคับเอาจากทรัพย์สินของจำเลยทั้งสองนั้นได้มีบทบัญญัติ ป.วิ.พ.มาตรา ๒๘๘ (เดิม) บัญญัติให้บุคคลภายนอกที่อ้างว่าเป็นเจ้าของทรัพย์ที่ถูกเจ้าพนักงานบังคับคดียึดไว้สามารถร้องขอให้ปล่อยทรัพย์ที่ยึดได้ การที่ผู้ร้องซึ่งอ้างว่าเป็นเจ้าของที่ดินและสิ่งปลูกสร้างพิพาทมาร้องขอให้ปล่อยที่ดินและสิ่งปลูกสร้างพิพาทเป็นการใช้สิทธิตามที่กฎหมายบัญญัติไว้ โจทก์ไม่อาจอ้างได้ว่าการกระทำของผู้ร้องทำให้เสื่อมเสียถึงสิทธิของโจทก์ซึ่งเป็นบุคคลภายนอก ตาม ป.พ.พ.มาตรา ๘๐๖

               ตามฎีกานี้ โจทก์เป็นเจ้าหนี้ตามคำพิพากษาของจำเลยทั้งสอง โจทก์นำเจ้าพนักงานบังคับคดียึดที่ดินโฉนดเลขที่ ๓๒๑๒๑ พร้อมสิ่งปลูกสร้างบ้านเลขที่ ๑๗๘ เพื่อบังคับชำระหนี้ตามคำพิพากษา
               ผู้ร้องยื่นคำร้องขอว่า เมื่อปี ๒๕๔๐ ผู้ร้องซื้อที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างที่พิพาทจาก อ. แต่ผู้ร้องไม่มีคุณสมบัติที่จะกู้ยืมเงินจากธนาคาร อ. ได้ จึงขอให้จำเลยที่ ๒ ซึ่งเป็นพี่เขยและ ว. ซึ่งเป็นพี่สาวกู้ยืมเงินจากธนาคาร อ. แล้วให้จำเลยที่ ๒ และ ว. จดทะเบียนรับโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างที่พิพาท และจดทะเบียนจำนองแก่ธนาคาร อ. แทนผู้ร้อง จำเลยที่ ๒ และ ว. ไม่เคยเข้าครอบครองและพักอาศัยในที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างที่พิพาท ผู้ร้องเป็นผู้ผ่อนชำระหนี้ให้แก่ธนาคาร อ. ด้วยตนเอง ขอให้มีคำสั่งปล่อยที่ดินโฉนดเลขที่ ๓๒๑๒๑ พร้อมสิ่งปลูกสร้างบ้านเลขที่ ๑๗๔
               โจทก์ฎีกาว่า การที่ผู้ร้องซื้อที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างพิพาทมาจาก อ. แล้วใส่ชื่อจำเลยที่ ๒ และ ว. เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์ไว้แทน จากนั้นได้มอบหมายให้จำเลยที่ ๒ และ ว. เป็นตัวแทนไปกู้ยืมเงินจากธนาคาร อ. โดยให้จำนองที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างพิพาทเป็นประกันนั้น ถือเป็นกรณีที่ผู้ร้องเป็นตัวการไม่เปิดเผยชื่อยอมให้จำเลยที่ ๒ และ ว. ซึ่งเป็นตัวแทนทำการออกหน้าเป็นตัวการตาม ป.พ.พ.มาตรา ๘๐๖ ผู้ร้องในฐานะตัวการจึงหาอาจจะทำให้เสื่อมเสียถึงสิทธิของโจทก์ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกที่มีต่อจำเลยที่ ๒ และ ว. และโจทก์ขวนขวายได้มาแต่ก่อนที่รู้ว่าจำเลยที่ ๒ และ ว. เป็นตัวแทนนั้นได้ไม่ ผู้ร้องจึงไม่มีสิทธิมาร้องขอให้ปล่อยที่ดินพิพาท
               ตามฎีกานี้ ศาลชั้นต้นพิพากษาให้ปล่อยที่ดินโฉนดเลขที่ ๓๒๑๒๑ พร้อมสิ่งปลูกสร้างบ้านเลขที่ ๑๗๘ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ศาลฎีกาพิพากษายืน

เพิ่มเติม
               ตัวการไม่เปิดเผยชื่อ คือการที่ตัวแทนทำการแทนตัวการโดยไม่เปิดเผยชื่อตัวการให้บุคคลภายนอกทราบ ดังนั้น ตัวการผู้นั้นหาอาจจะทำให้เสื่อมเสียถึงสิทธิของบุคคลภายนอกอันเขามีต่อตัวแทน และเขาขวนขวายได้มาแต่ก่อนที่รู้ว่าเป็นตัวแทนนั้นได้ไม่
               ฎีกาที่ ๓๐๔/๒๕๓๘ การที่จำเลยยอมให้ใส่ชื่อ บ. ในโฉนดที่ดินแทนจำเลยเป็นเรื่องที่จำเลยซึ่งเป็นตัวการไม่เปิดเผยชื่อยอมให้ บ. ผู้เป็นตัวแทนทำการออกนอกหน้าเป็นตัวการว่าเป็นผู้มีกรรมสิทธิ์ในที่ดินดังกล่าว จำเลยจึงหาอาจทำให้เสื่อมเสียถึงสิทธิของโจทก์ ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกที่มีต่อ บ. ผู้เป็นตัวแทนและขวนขวายได้กรรมสิทธิ์มาก่อนที่จะรู้ว่า บ. เป็นตัวแทนของจำเลยได้ไม่
               ฎีกาที่ ๑๗๙๒/๒๕๓๐ การที่ผู้ร้องขัดทรัพย์ใส่ชื่อจำเลยที่ ๓ ในโฉนดแทนตนเป็นเรื่องที่ผู้ร้องซึ่งเป็นตัวการไม่เปิดเผยชื่อยอมให้จำเลยที่ ๓ ผู้เป็นตัวแทนทำการออกนอกหน้าเป็นตัวการนำที่ดินพิพาทไปจำนองกับโจทก์ ผู้ร้องจึงหาอาจทำให้เสื่อมเสียสิทธิของโจทก์ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกที่มีต่อจำเลยที่ ๓ ผู้เป็นตัวแทน และขวนขวายได้สิทธิมาก่อนที่จะรู้ว่าจำเลยที่ ๓ เป็นตัวแทนของผู้ร้องได้ไม่ตาม ป.พ.พ.มาตรา ๘๐๖

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
               มาตรา ๘๐๖ ตัวการซึ่งมิได้เปิดเผยชื่อจะกลับแสดงตนให้ปรากฏและเข้ารับเอาสัญญาใดๆ ซึ่งตัวแทนได้ทำไว้แทนตนได้ แต่ถ้าตัวการผู้ใดได้ยอมให้ตัวแทนของตนทำการออกหน้า เป็นตัวการไซร้ ท่านว่าตัวการผู้นั้นหาอาจจะทำให้เสื่อมเสียถึงสิทธิของบุคคลภายนอกอันเขามีต่อตัวแทน และเขาขวนขวายได้มาแต่ก่อนที่รู้ว่าเป็นตัวแทนนั้นได้ไม่

อ้างอิง
ไผทชิต เอกจริยกร. ตัวแทน-นายหน้า(พิมพ์ครั้งที่ ๑๓). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน, ๒๕๕๙.