คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๔๗๓๐/๒๕๔๓ (ประชุมใหญ่)

               แม้สัญญาบัญชีเดินสะพัดระหว่างโจทก์จำเลยจะไม่มีกำหนดเวลาแต่สัญญาบัญชีเดินสะพัดมีลักษณะเฉพาะโดยสัญญาจะคงสภาพอยู่ต่อไปได้ก็จะต้องมีการสะพัดทางบัญชีอย่างต่อเนื่องและภายในระยะเวลาอันสมควรเมื่อจำเลยเดินสะพัดทางบัญชีครั้งสุดท้ายวันที่ ๗ มิถุนายน ๒๕๓๑ แล้วไม่มีการเดินสะพัดทางบัญชีอีกเลยเป็นระยะ เวลานานถึง ๙ ปีเศษ ดังนี้ โจทก์ย่อมจะต้องทวงถามหรือบอกเลิกสัญญาภายในเวลาอันสมควร มิใช่ถือโอกาสใช้สิทธิคิดดอกเบี้ยทบต้นเอาแก่จำเลยในระยะเวลานานเกินสมควร การใช้สิทธิของโจทก์เช่นนี้จึงมิได้กระทำโดยสุจริตและเมื่อมีข้อสงสัยเช่นนี้ต้องตีความไปในทางที่เป็นคุณแก่จำเลยซึ่งเป็นฝ่ายที่ต้องเสียหายในมูลหนี้ โดยถือว่าสัญญาเลิกกันตั้งแต่วันที่ ๗ มิถุนายน ๒๕๓๑

 

เพิ่มเติม

               เหตุที่ทำให้สัญญาบัญชีเดินสะพัดสิ้นสุดลง

               ๑. สัญญาบัญชีเดินสะพัดสิ้นสุดลงตามกำหนดเวลาในสัญญา

                              ๑.๑ สัญญาบัญชีเดินสะพัดมีกำหนดเวลาแน่นอน

                              ๑.๒ สัญญาบัญชีเดินสะพัดไม่มีกำหนดเวลา

 

               ๒. สัญญาบัญชีเดินสะพัดสิ้นสุดลงโดยคู่สัญญาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งตาย

 

               ๓. สัญญาบัญชีเดินสะพัดสิ้นสุดลงโดยคู่สัญญาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งบอกเลิกสัญญา

 

               ๔. สัญญาบัญชีเดินสะพัดสิ้นสุดลงโดยประการอื่น

 

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

               มาตรา ๘๕๖ อันว่าสัญญาบัญชีเดินสะพัดนั้น คือสัญญาซึ่งบุคคลสองคนตกลงกันว่าสืบแต่นั้นไป หรือในชั่วเวลากำหนดอันใดอันหนึ่ง ให้ตัดทอนบัญชีหนี้ทั้งหมดหรือแต่บางส่วนอันเกิดขึ้นแต่กิจการใน ระหว่างเขาทั้งสองนั้นหักกลบลบกัน และคงชำระแต่ส่วนที่เป็นจำนวนคงเหลือโดยดุลภาค

               มาตรา ๘๕๙ คู่สัญญาฝ่ายใดจะบอกเลิกสัญญาบัญชีเดินสะพัด และให้หักทอนบัญชีกันเสียในเวลาใด ๆ ก็ได้ ถ้าไม่มีอะไรปรากฏเป็นข้อขัดกับที่กล่าวมานี้