คำพิพากษาฎีกาที่ ๗๘๖๓/๒๕๖๑ 

               ทายาทโดยธรรมในฐานะพี่น้องร่วมบิดาเดียวกันตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๒๙ (๔) กฎหมายมิได้กำหนดว่าจะต้องเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดาเดียวกัน แต่ต้องถือตามความเป็นจริง เมื่อโจทก์ที่ ๒ เป็นน้องร่วมบิดาเดียวกันกับ อ. ส่วน บิดาหรือมารดาของโจทก์ที่ ๑ ที่ ๓ ถึงที่ ๖ ก็เป็นพี่ร่วมบิดาเดียวกันกับ อ. เช่นกัน จึงทำให้โจทก์ทั้งหกมีสิทธิรับมรดกของ อ.

 

เพิ่มเติม

               ฎีกาที่ ๒๗๔๒/๒๕๔๕ การเป็นทายาทโดยธรรมในฐานะพี่น้องร่วมบิดาเดียวกันตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๒๙ (๔)  นั้น นอกจากกฎหมายมิได้กำหนดว่าพี่น้องร่วมบิดาเดียวกัน จะต้องเป็นบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายของบิดาเดียวกันแล้ว การที่จะตีความบทกฎหมายดังกล่าวว่าพี่น้องร่วมบิดาเดียวกันจะต้องเป็นบุตรชอบด้วยกฎหมายของบิดาเดียวกันผลก็จะกลายเป็นว่าพี่น้องร่วมบิดาเดียวกันจะมีได้แต่เฉพาะเมื่อการสมรสระหว่างบิดากับมารดาคนก่อนสิ้นสุดลงแล้วเท่านั้น ซึ่งเป็นการตีความที่ทำให้การบังคับใช้ กฎหมายดังกล่าวแคบเกินกว่าบทบัญญัติตามตัวอักษรของกฎหมายและมิใช่ความมุ่งหมายของบทบัญญัติที่ให้ทายาทโดยธรรมซึ่งอยู่ในฐานะเป็นญาติสนิทที่ใกล้ชิดที่สุดอยู่ในลำดับมีสิทธิรับมรดกก่อนหลังและตัดญาติห่างซึ่งอยู่ในลำดับถัดลงไปไม่ให้มีสิทธิในทรัพย์มรดกของผู้ตายตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๓๐ ทั้งการเป็นพี่น้องด้วยกันนี้ก็หามีบทบัญญัติให้เกิดสิทธิหน้าที่ต่อกันเหมือนเช่นการเกิดสิทธิหน้าที่ระหว่างบิดากับบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายไม่ ฉะนั้น การเป็นทายาทโดยธรรมในฐานะ พี่น้องร่วมบิดาเดียวกันจึงต้องถือตามความเป็นจริง

 

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

               มาตรา ๑๖๒๙ ทายาทโดยธรรมมีหกลำดับเท่านั้น และภายใต้บังคับแห่งมาตรา ๑๖๓๐ วรรค ๒ แต่ละลำดับมีสิทธิได้รับมรดกก่อนหลังดังต่อไปนี้ คือ

               (๔) พี่น้องร่วมบิดาหรือร่วมมารดาเดียวกัน